Odrestaurowany młyn wodny w skansenie w Kłóbce, gmina Lubień Kujawski, już czynny. Zdjęcia, wideo

Od 25 listopada 2023 r. można zwiedzać kolejny obiekt Kujawsko-Dobrzyńskiego Parku Etnograficznego w Kłóbce – młyn wodny. Jak podaje Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej, odbudowa młyna była kolejnym etapem odtwarzania dawnego krajobrazu kulturowego miejscowości, której początki sięgają XIII w. W latach 2011–2015 przeprowadzono gruntowną rewaloryzację zespołu dworsko-parkowego, natomiast w 2022 r. zakończono odbudowę zabytkowego spichlerza dworskiego i rozpoczęto rekonstrukcję młyna wodnego na rzece Lubieńce, w miejscu gdzie funkcjonował od średniowiecza.

Młyn wodny w Kłóbce odbudowano na starym podpiwniczeniu z wykorzystaniem istniejącego jazu piętrzącego wodę. Budynek zrekonstruowano w formie opisanej w 1821 r., w tradycyjnej konstrukcji sumikowo-łątkowej, z wysokim dachem pokrytym dranicami. Urządzenia mechaniczne młyna prezentują wczesny etap rozwoju techniki młynarskiej z najprostszym typem napędu i najmniej skomplikowaną linią przemiału zboża.

- To kolejny etap trwającego 10 – lat procesu przywracania dawnego krajobrazu historycznej miejscowości Kłóbce – mówi Piotr Nowakowski, dyrektor Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku. - Większość odbudowanych i odrestaurowanych budynków była w fatalnym stanie lub pozostały po nich tylko fundamenty. Tak też było z młynem. Młyn był bardzo istotny i istniał tutaj już od średniowiecza. Wzmianka o tej budowli pochodzi z 1468 roku, ale na pewno funkcjonował już dużo wcześniej.

Wnętrza młyna zostały zaaranżowane na okres międzywojenny. Wyposażenie obejmuje przedmioty związane z organizacją pracy, obsługą i konserwacją urządzeń, a także z zajęciami pobocznymi wykonywanymi przez młynarza.

Wnętrza młyna wodnego można zwiedzać na zasadach i w godzinach otwarcia Kujawsko-Dobrzyńskiego Parku Etnograficznego. Natomiast prezentacje jego działania będą odbywały się okazjonalnie, głównie w ramach imprez organizowanych w skansenie.

Pierwsze pokazy pracy młyna odbędą się w niedziele 26 listopada oraz 3 grudnia w godzinach od 12.00 do 13.00.

Zadanie pn. Rekonstrukcja młyna wodnego w Kłóbce finansowane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020, Działanie 6.5 Rozwój potencjału endogenicznego regionu.

Młyn to kolejny obiekt odrestaurowany w skansenie. W kłóbeckim parku turyści mogą zobaczyć także uratowane zabytki:

• odbudowany spichlerz dworski,
• dworek Orpiszewskich,
• zabytkowy wiatrak,
• osiemnastowieczny kościółek przeniesiony z Brzeźna w powiecie lipnowskim.

Spichlerz pochodzi z połowy XIX wieku i jest położony w samym centrum Kłóbki. Był najbardziej okazałym elementem zabudowań dawnego folwarku. Projekt obejmował odtworzenie zabytkowej formy spichlerza z wysokim dachem naczółkowym oraz adaptację wnętrz do funkcji wystawienniczych i edukacyjnych. Na parterze budynku powstała wystawa stała „Gospodarka i rolnictwo na dawnej wsi kujawskiej i dobrzyńskiej”, a poddasze przystosowane zostało do prowadzenia zajęć i warsztatów muzealnych oraz organizacji kameralnych imprez kulturalnych.

W 2015 roku udostępniono zwiedzającym odbudowany dwór Orpiszewskich. Zabytek związany jest z postacią Marii Orpiszewskiej z domu Wodzińskiej, XIX-wiecznej utalentowanej malarki, narzeczonej Chopina i muzy Słowackiego. Rok później zespół dworsko-pałacowy został doceniony w konkursie Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany 2016”.

Na liczącym ponad 13 hektarów terenie parku etnograficznego znajduje się także drewniany osiemnastowieczny kościółek przeniesiony z Brzeźna (powiat lipnowski). Zabytek odtworzono w jego pierwotnym, barokowym kształcie. Posiada dwa ołtarze z Brzeźna i ambonę z kościoła w Ostrowitem, a także liczne zabytkowe przedmioty sakralne. Przedsięwzięcie możliwe było dzięki środkom z budżetu województwa oraz wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Kłóbka pochwalić się może także dziewiętnastowiecznym, odnowionym wiatrakiem typu „koźlak”, chałupami, stodołami, karczmą, zakładami rzemieślniczymi, remizą oraz szkołą.