Wy pytacie, specjaliści ZUS odpowiadają. Odprowadzanie za składek na ubezpieczenie społeczne...

Od lat prowadzę swoją własną, małą firmę rodzinną w Polsce, ale jednocześnie obecnie jestem zatrudniona na etacie w firmie zagranicznej i pracuję na terenie Niemiec. W którym kraju muszą być odprowadzane za mnie składki na ubezpieczenie społeczne? Krystyna

Pani Krystyno, w przypadku jednoczesnego wykonywania pracy na własny rachunek w Polsce oraz pracy najemnej na terytorium innego państwa członkowskiego, podlega pani ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym wykonuje pani pracę najemną, czyli w pani przypadku składki na ubezpieczenie musza być odprowadzane przez pracodawcę w Niemczech. Aby tak było muszą być jednak spełnione dwa warunki, czyli pani praca najemna musi być faktycznie wykonywana a więc nie jest wystarczające samo zawarcie umowy o pracę. Drugi warunek to praca najemna ani działalność na własny rachunek nie mogą mieć charakteru marginalnego. W przypadku spełnienia tych warunków, jeśli mieszka pani w Polsce, ZUS ustali dla pani ustawodawstwo kraju wykonywania pracy najemnej, na okres nie dłuższy jednak niż 12 miesięcy. Do wydania zaświadczenia A1 uprawniona będzie wyłącznie instytucja ubezpieczeniowa kraju, w którym wykonuje pani pracę najemną. Natomiast, jeśli za marginalną zostanie uznana praca najemna albo zostanie stwierdzone, iż praca ta nie jest faktycznie wykonywana, to właściwe będzie ustawodawstwo państwa, w którym wykonuje pani pracę na własny rachunek, czyli wtedy odprowadza pani składki do ZUS jako właścicielka własnej firmy. Odwrotnie, jeżeli praca na własny rachunek jest marginalna to właściwe będzie ustawodawstwo państwa pracy najemnej, czyli Niemiec. Przy ustalaniu, czy praca najemna nie ma charakteru marginalnego ważne są czas pracy oraz dochód i wynagrodzenie netto. Bierze się je pod uwagę w ujęciu procentowym, czyli czas pracy najemnej do ogółu czasu pracy (z pracy najemnej i działalności) danej osoby w danym okresie, kwotę wynagrodzenia netto do ogółu dochodu (z pracy najemnej i działalności) w danym okresie. Jeżeli choć jeden z tych parametrów znajduje się na poziomie poniżej 5%, praca ma charakter marginalny. Czas pracy poświęcany na wykonywanie działalności gospodarczej ustala się zgodnie z normami czasu pracy wynikającymi z art. 130 Kodeksu pracy (przykładowo roczny wymiar czasu pracy to 2000 godzin). Co ważne zgodnie z przepisami unijnymi ma pani obowiązek przekazania swojemu Oddziałowi ZUS informacji, dokumentów lub dowodów potwierdzających niezbędnych dla ustalenia pani sytuacji i określenia właściwego ustawodawstwa. Ponadto, instytucje ubezpieczeniowe krajów członkowskich w ramach współpracy są uprawnione do wymiany wszystkich niezbędnych danych w zakresie ustalania właściwego ustawodawstwa.

Iwona E. Kowalska
Rzecznik Regionalny ZUS Województwa Dolnośląskiego

Macie pytania do ZUS?
Wyślijcie je na adres:
[email protected].
Przekażemy je specjalistom
i opublikujemy odpowiedzi na łamach tygodnika Panorama Legnicka.